Το Άρθρο 5 του Περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμου του 1990 ερμηνεύει τον όρο «Γονική Μέριμνα». Σύμφωνα πάντοτε με το προαναφερθέν άρθρο η Γονική Μέριμνα περιλαμβάνει τον προσδιορισμό του ονόματος, την επιμέλεια του τέκνου, τη διαχείριση της περιουσίας αυτού ως επίσης και την εκπροσώπηση του σε οποιαδήποτε υπόθεση ή/και δικαιοπραξία που το αφορά άμεσα. Συγκεκριμένα, ο όρος αυτός καλύπτει όλα τα ζητήματα που αφορούν το πρόσωπο του ανήλικου τέκνου, ως άτομο αλλά και την περιουσία αυτού. Αυτή η ερμηνεία όμως που δίδεται δεν αποτελεί τον κανόνα αφού στον Κανονισμό 2 του Περί Οικογενειακών Δικαστηρίων Διαδικαστικών Κανονισμού του 1990, ο όρος «Γονική Μέριμνα» ερμηνεύεται διαφορετικά. Συγκεκριμένα, ο ορισμός που δίδεται αφήνει να νοηθεί ότι σημαίνει κηδεμονία, φύλαξη, επιμέλεια, επικοινωνία, διαχείριση της περιουσίας αλλά και εκπροσώπηση του τέκνου.
Σύμφωνα πάντοτε με το Άρθρο 9 του Ν. 216/90, αξίζει να αναφερθεί ότι η Επιμέλεια του τέκνου αποτελεί μια επί μέρους πτυχή της Γονικής Μέριμνας και περιλαμβάνει ιδίως την ανατροφή, την διαπαιδαγώγηση, την επίβλεψη, την εκπαίδευση καθώς και τον καθορισμό του τόπου διαμονής του τέκνου. Σημειώνεται ότι σε περίπτωση που ένα Δικαστήριο αναθέσει την Επιμέλεια του τέκνου αποκλειστικά σε έναν γονέα, αυτό δεν σημαίνει ότι ο γονέας αυτός μπορεί να αποφασίζει για οτιδήποτε αφορά το τέκνο χωρίς προηγουμένως να συμβουλεύεται τον άλλο γονέα, καθότι υπάρχουν ζητήματα όπως η διαχείριση της περιουσίας, που δεν καλύπτονται από την στενότερη έννοια της Επιμέλειας.
Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρο συμπεραίνεταιότι η εννοιολογική σημασία του όρου «Γονική Μέριμνα», είναι ευρύτερης εννοίας από αυτής της Επιμέλειας του ανήλικου.
Η έναρξη της Γονικής Μέριμνας συντελείται με την γέννηση του παιδιού και φορείς της είναι οι γονείς του ανήλικου, ως επίσης είναι καθήκον και δικαίωμα των γονέων, οι οποίοι το ασκούν από κοινού. Νοείται ότι πάντα πρέπει να ασκείται με γνώμονα το συμφέρον του τέκνου σύμφωνα με το Άρθρο 6 του Ν. 216/1990.
Σε περίπτωση διαζυγίου των γονέων, ή διακοπή της συμβίωσης ή ακύρωσης του γάμου, η άσκηση της Γονικής Μέριμνας ρυθμίζεται από το Οικογενειακό Δικαστήριο κατόπιν σχετικής αίτησης. Το Δικαστήριο με γνώμονα πάντοτε το συμφέρον του τέκνου μπορεί να αναθέσει την Γονική Μέριμνα στον ένα από τους δύο γονείς ή/και στους δύο από κοινού ή σε τρίτο πρόσωπο δύναμη των Άρθρων 14 και 15 του Ν. 216/1990. Να σημειωθεί ότι αρμόδιο Δικαστήριο είναι το Οικογενειακό Δικαστήριο της επαρχίας εντός της οποίας ο ανήλικος έχει την σύνηθη διαμονή του ή ο Καθ’ου η Αίτηση (Εναγόμενος), σε περίπτωση όπου το παιδί διαμένει στο εξωτερικό. Εφόσον λάβει γνώση της αίτησης ο Καθ’ου η Αίτηση (σε αυτόν που στρέφεται η αίτηση) δηλαδή επιδοθεί, αυτός έχει το δικαίωμα υπεράσπισης του.
Σε περιπτώσεις όπου ο ένας εκ των δύο γονέων κολύεται να ασκεί την Γονική Μέριμνα για οποιοδήποτε λόγο, για παράδειγμα ασθένεια, ο άλλος γονέας έχει το δικαιώμα να αιτηθεί από το αρμόδιο Δικαστήριο, δηλαδή το Οικογενειακό Δικαστήριο, σύμφωνα με την Ε. Κουντουρή ν. Υπ. Δ. Και Δ. Τάξης, διάταγμα με το οποίο να του παραχωρείται η αποκληστική άσκηση της Γονικής Μέριμνας του ανήλικου. Με την εξασφάλιση τέτοιου διατάγματος, ο αιτούντας γονέας έχει το δικαιώμα να ασκεί μόνος του όλες τις πτυχές της Γονικής Μέριμνας που αφορούν το ανήλικο.
Σύμφωνα με την Re. A. Μαρκιτανή ν. Μουτζουρή σε περίπτωση θανάτου ενός εκ των δύο γονέων η Γονική Μέριμνα ασκείται από τον επιζώντα γονέα. Το δικαστήριο όμως έχει την διακριτική εξουσία να αφαιρέσει από τον επιζώντα γονέα την Γονική Μέριμνα και να αναθέσει την επιμέλεια του ανήλικου είτε μερικά, είτε συνολικά σε αρμόδιο επίτροπο. Συνήθως, η αφαίρεση της Γονικής Μέριμνας γίνεται σε περιπτώσει όπου ο γονέας διέπραξε αδίκημα ηθικής αισχρώτιτος ή ατιμοτικού χαρακτήρα που αφορά το τέκνο, σχετική επί του θέματος είναι η υπόθεση Χ. Χαραλάμπους ν. Α. Χαραλάμπους.
Σε περιπτώσεις όπου εκδοθεί διάταγμα του Δικαστηρίου το οποίο ανατεθεί στον ένα γονέα την Επιμέλεια του τέκνου, ο γονέας με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο διατηρεί το δικαίωμα της προσωπικής επικοινωνίας με αυτό. Ο Νόμος παρέχει το δικαίωμα στον γονέα αυτό, να καταχωρήσει σχετική αίτηση στο Δικαστήριο και να αιτείται την ρύθμιση του δικαιώματος επικοινωνίας του με το τέκνο του. Λαμβάνεται υπόψη από το Δικαστήριο η ηλικία του τέκνου, ο τόπος και ο χώρος διαμονής του Αιτούντα γονέα και η σχέση του με το ανήλικο. Το Δικαστήριο, σε κάποιες περιπτώσεις δύναται να διατάξει από το Γραφείο Κοινωνικής Ευημερίας να ετοιμάσει σχετική έκθεση στην οποία να περιγράφονται οι συνθήκες διαβίωσης τόσο του γονέα που κάνει την αίτηση, όσο και του ανήλικου τέκνου.
Συνοψίζοντας, η πρακτική εννοιολογική σημασία του όρου Γονική Μέριμνα περιλαμβάνει την κηδεμονία, επιμέλεια, φύλαξη, επικοινωνία και εκπροσώπηση του ανήλικου, διαχείριση της περιουσίας του αλλά και κάθε ζήτημα που αφορά αυτό, ενώ η επιμέλεια του ανήλικου περιλαμβάνει την ανατροφή, επίβλεψη, διαπαιδαγώγηση, εκπαίδευση και τον προσδιορισμό του τόπου διαμονής του τέκνου. Δηλαδή περιλαμβάνει την κηδεμονία και την φύλαξη του ανήλικου.
